Style radzenia sobie ze stresem

Każdy z nas od dziecka kształtuje swój własny styl radzenia sobie ze stresem. Poznaj z nami różne strategie i sprawdź, czy regulujesz emocje w sposób, który przynosi potrzebną ulgę.

Lista strategii radzenia sobie ze stresem:

  1. Przyjęcie odpowiedzialności – nie obwiniamy innych za zdarzenia, uznajemy własną sprawczość.
  2. Ucieczka, unikanie – zamiast konfrontacji uciekamy w jedzenie, picie, leki, dłuższy sen.
  3. Pozytywne przewartościowanie – odkrycie nowych wartości, wprowadzenie dobrej zmiany do codzienności.
  4. Konfrontacja – działanie zgodne z tzw. pierwszym impulsem, próba działania, np. okazanie danej emocji.
  5. Dystansowanie się – próba unikania problemu, zaprzeczanie, że w ogóle istnieje.
  6. Samokontrola – próba kontroli własnych emocji.
  7. Poszukiwanie wsparcia społecznego – proszenie o radę, przyjęcie pomocy lub współczucia od drugiej osoby lub grupy.
  8. Planowanie rozwiązania – koncentrowanie się na działaniu.

Znajomość tych stylów pozwala nam wybrać korzystne rozwiązanie, w efekcie czego poczujemy się lepiej i być może rozwiążemy problem. Strategie 1, 2, 3 uznawane są za zależne od naszej osobowości (a dokładnie od stopnia optymizmu) i mogą przynieść ukojenie. 2 i 5 skutecznie regulują napięcie i lęk, ale mogą być niekorzystne. Natomiast ostatnia strategia pomaga przy trudnych sytuacjach życiowych, np. przewlekłej chorobie.

Jakie są style radzenia sobie ze stresem?

Niezależnie od strategii, które wybieramy, każdy z nas reprezentuje też pewien styl radzenia sobie ze stresem. Rozpoznanie odbywa się za pomocą „Kwestionariusza radzenia sobie ze stresem CISS”.

Style dzielimy na trzy typy:

  1. Zadaniowy – tendencja do rozwiązania problemu, często związana z planowaniem poszczególnych zadań. Styl charakteryzuje podejmowaniem się wysiłku.
  2. Emocjonalny – skupienie na własnych emocjach, odczuwanie silnego napięcia, może występować poczucia winy. Styl może przejawiać się myśleniem życzeniowym oraz fantazjowaniem w celu zmniejszenia napięcia.
  3. Unikowy – próba dystansowania się od sytuacji i myślenia o niej. Może przejawiać się przez angażowanie się w tzw. czynności zastępcze (przesypianie problemów, oglądanie filmów, kompulsywne jedzenie) lub usilnym poszukiwaniu kontaktów towarzyskich.

Podsumowując, lista strategii radzenia sobie ze stresem jest długa. Znając mechanizmy naszego działania możemy jednak poddać nasze działanie refleksji. Czy naprawdę potrzebujemy obejrzeć dziesiąty odcinek ulubionego serialu pod rząd? A może jest to nasz sposób na zdystansowanie się od problemu? Jeśli tak, warto podjąć się wysiłku i zaplanować działanie, które realnie wpłynie na problemową sytuację.

Bibliografia:

1. Agnieszka Chmiel-Baranowska, Stres i radzenie sobie z nim, „Opieka paliatywna nad dziećmi” t. XVI (2008), s. 211-213.

2. Anna Jachnis, Cechy temperamentalne a tyle radzenia sobie ze stresem, „Studia psychologiczne” t. 1 (2000), s. 53-68.