Czy można uzależnić się od telefonu?

Internet staje się najbardziej powszechnym i wpływowym medium w dzisiejszym zglobalizowanym świecie, lecz za jego rozwojem kryje się postępujące uzależnienie od technologii informatycznych. Należy jednak pamiętać, iż pomimo korzyści jakie daje Internet to wiążę się z nim także wiele niebezpieczeństw. Do negatywnych skutków korzystania z urządzeń mobilnych szczególnie wśród młodzieży zaliczyć można fonoholizm, czyli uzależnienie przejawiające się nadmiernym i szkodliwym użytkowaniem telefonu komórkowego. Fonoholizm jest zjawiskiem nowym, jednak opiera się na mechanizmie analogicznym występującym w przypadku uzależnienia od alkoholu, papierosów czy narkotyków, jest on także kategoryzowany nieraz jako choroba cywilizacyjna. Uzależnienie to objawia się nadużywaniem telefonu w codziennych sytuacjach oraz nadmiernym przywiązaniem uwagi do telefonu komórkowego. Sama czynność bezmyślnego przewijania internetowych stron często z informacjami nawet nie istotnymi i nieinteresującymi, głównie w celu rozładowania napięcia, stresu czy też zabicia nudy wiążę się bezpośrednią z aktywacją „ośrodka nagrody” w mózgu, co wywołuje uczucie przyjemności i może prowadzić do uzależnienia. Uzależnienie to objawia się przymusem ciągłego korzystania z telefonu oraz z frustracją, kiedy nie ma możliwość spojrzenia na telefon aby sprawdzić powiadomienia. Stopniowo uzależniony potrzebuję coraz więcej czasu spędzonego z telefonem aby poczuć ten sam poziom zadowolenia i satysfakcji. Przykładem takiego uzależnienia jest nadmierne korzystanie z Facebooka. Uzależnienie to ma miejsce wtedy gdy sprawdzamy zawartość portalu tuż po przebudzeniu oraz zaraz przed zaśnięciem. Z tym uzależnieniem powiązane jest zjawisko FOMO.

FOMO (fear of missing out) lęk przed przeoczeniem czegoś ważnego. Bezpośrednie znaczenie tej frazy odnosi się do niekomfortowego a zarazem wszechogarniającego odczucia, że u przyjaciół wydarzyło się coś nadzwyczajnego, o czym dana osoba nie wie lub nie uczestniczyła w tym wydarzeniu. Opisana sytuacja zwiększa intensywność nawyku sprawdzania „stanu informacji” na portalach internetowych i Facebooku.

Szeroko rozumiane uzależnienie od Internetu choć nie jest powszechne to jednak konsekwencję tego „nałogu” są zbliżone do innych powszechniejszych uzależnień takich jak uzależnienie od alkoholu, nikotyny, pracoholizm itp. Konsekwencją tego może być brak zainteresowania otoczeniem, osłabienie tradycyjnych więzi społecznych w rodzinie jak i w kontaktach z rówieśnikami, zaniedbywani obowiązków szkolnych czy zawodowych, ale także zubożenie języka komunikacji. Syndrom nadmiernego uzależnienia od telefonu komórkowego w dłuższej perspektywie może spowodować trudności w nawiązaniu relacji bezpośrednich, zaniki pasji i zainteresowań, może także doprowadzić do zaburzeń funkcji biologicznych takich jak sen czy odżywianie, mogą pojawiać się lęki, rozdrażnienie, nerwowość, problemy z koncentracją, myśli obsesyjne a nawet problemy finansowe.

Pierwszym krokiem w leczeniu uzależnień od technologii jest podjęcie samokontroli, oraz ograniczenie czasu spędzonego z technologią. Ważne jest ustalenie ram czasowych kiedy korzystanie z technologii jest dozwolone, co pomaga w utrzymaniu równowagi pomiędzy życiem realnym a wirtualnym. Sposobem na ograniczenie czasu spędzonego w telefonie jest także zainstalowanie aplikacji, która będzie wydzielała limit czasowy. Ważne jest także znalezienie alternatywy dla czasu spędzonego z telefonem oraz rozmowa z bliskimi osobami. W trudniejszych przypadkach kiedy, osoby uzależnione nie są wstanie same poradzić sobie z nałogiem warto jest zgłosić się do terapeuty uzależnień, który pomoże wyjść z nałogu.

BIBLIOGRAFIA:

Mente miesięcznik psychologiczno filozoficzny 5/2020

Mente miesięcznik psychologiczno filozoficzny 6/2020

A Podraza Cyberterroryzm zagrożenia XXI wieku

Codzienność jako wyzwanie edukacyjne tom I M. Humeniuk I Paszenda

uzaleznienie.com.pl/internet-d1/telefoniczna-inwazja-czym-jest-fonoholizm